σμιθσονίτης

Ορυκτό του ψευδάργυρου (ZnCO₃), ένα από τα σημαντικότερα για την εξαγωγή του μετάλλου αυτού. Είναι ισόμορφο με τον ασβεστίτη, κρυσταλλώνεται στο τριγωνικό σύστημα, αλλά σπάνια παρουσιάζει καλά διαμορφωμένους κρυστάλλους, και εμφανίζεται συνήθως σε συσσωματώματα. Το χρώμα του σ. μπορεί να είναι υπόλευκο, γκρι, κίτρινο, ερυθρωπό, πράσινο, καφέ· το καφέ χρώμα οφείλεται μάλλον στην παρουσία υδροξειδίου του σιδήρου, ενώ το πράσινο, σε πρόσμειξη μαλαχίτη. Τα πλουσιότερα κοιτάσματα του βρίσκονται στο Λαύριο - και ειδικότερα στα μεταλλεία της Καμάριζας, του Σούνιου, της Πλάκας κλπ., όπου συνυπάρχει με τα θειούχα μεταλλεύματα σίδηρου, μόλυβδου, ψευδάργυρου υπό μορφή καλαμίνας, που περιέχει μεν σ. όχι όμως καθαρό, γιατί συνυπάρχουν και άλλα ορυκτά όπως σίδηρος, μόλυβδος και κυρίως ημιμορφίτης -στο Τάρνοβιτς (Σιλεσία) και στα όρη Βιέιγ (Βέλγιο). Σμιθσονίτης. Πρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα ορυκτά για την εξαγωγή του ψευδάργυρου και δεν εμφανίζεται ποτέ σε καλά διαμορφωμένους κρυστάλλους, αλλά σε συσσωματώματα.

* * *

ο, Ν

ανθρακικό ορυκτό τού ψευδαργύρου, κν. καλαμίνα, κύρια πηγή απόληψης ψευδαργύρου ώς τη δεκαετία τού 1880, οπότε αντικαταστάθηκε από τον σφαλερίτη.

[ΕΤΥΜΟΛ. < αγγλ. smithsonite, από το όν. τού Άγγλου χημικού και μεταλλειολόγου James Smithson + κατάλ. -ite].